XƏBƏRLƏR
MƏLUMAT
Eşitməsə də, hamının eşidə biləcəyi əsərlər yazan bəstəkar Lüdviq Van Bethoven
ÜMÜMİ XƏBƏRLƏR
16/12/2021 00:51

1770-ci il 16 dekabrda Almaniyanın Bonn şəhərində anadan olan Bethoven sonralar Vyanaya köçüb. Burada dövrünün digər böyük bəstəkarı Yozef Haydnla birgə təhsil alıb və tezliklə mahir pianoçu şöhrəti qazanıb. İyirmi yaşlarından etibarən eşitmə qabiliyyətini tədricən, sonralar isə tamamilə itirməsinə baxmayaraq, bu onu klassik musiqinin ən möhtəşəm əsərlərini yaratmaqdan yayındıra bilməyib. Bethoven abunəli konsertlər təşkil etməklə, yazdığı əsərləri naşirlərə satıb. Bir sıra zəngin insanlardan maliyyə dəstəyi almaqla tam asudə bir şəkildə yazıb yaradıb, heç vaxt saray və ya kilsədə işləməli olmamışdır. Bethovenin ilk müəllimi atası, Bonn hakiminin saray tenoru Yohan van Bethoven olub.

Bethovenin musiqi istedadı özünü çox erkən yaşlarından göstərməyə başlayıb. Bethoven artıq səkkiz yaşında piano ilə yanaşı, orqan və skripka dərsləri də alıb. Bonnda Bethovenin formalaşmasında ən böyük rol oynamış şəxs, saray orqan ifaçısı Kristian Gotleb Nife olub. Nifenin köməkliyi ilə Bethoven özünün ilk əsərini – pianoda variyasiyalarını nəşr etdirib.

Bethoven rəngarəng janrlarda: simfoniya, konsert, piano və digər alətlər üçün sonatalar, simli alətlər və digər kamera musiqiləri, opera musiqisi, romanslar və s. əsərlər yaradıb. Bu əsərləri ilə Bethoven dünya musiqi tarixində klassik musiqidən romantik musiqi mərhələsinə keçid, körpü rolunu oynayıb. Özünün üçüncü simfoniyası olan "Eroica"nı (italyanca "Qəhrəmanlıq") Napoleona həsr edib. Sonralar Bethoven bu simfoniyanın adını dəyişərək "Sinfonia Eroica, composta per festeggiare il sovvenire di un grand Uomo", yəni "Böyük insanların xatirəsinə ithaf olunan Qəhramanlıq Simfoniyasi" qoyub.

Doqquzuncu simfoniyanın dördüncü hissəsini Fridrix Şillerin "Şadlığa mədhiyyə" əsərinin süjeti üzərində yazmaqla bəşəriyyəti qardaşlıq uğrunda mübarizəyə çağıran himn yazıb. Yaradıcılığının orta mərhələsi Bethovenin şiddətlənməkdə olan karlıq iztirablarından bir qədər sonrakı dövrdə başlayıb. Bu dönəm qəhrəmanlıq və mübarizə haqqında böyük həcmli əsərlərlə xarakterizə olunur. Bu dövrə altı simfoniya, dördüncü və beşinci piano üçün konsertlər, üçlü və violonçel üçün konsertlər, 5 simli kvartet, növbəti yeddi piano sonataları ("Valdşteyn" və "Appassionata" sonataları da bu dövrdə yazılmışdır) və Bethovenin yeganə operası olan "Fidelio" aiddir. Eyni zamanda klassik cərəyanın nümayəndəsi olmaqla yanaşı, yaradıcılığının son dövrlərində romantik cərəyana xas olan “Uzaq sevgilimə” adlı vokal məcmuə də bəstələyib. Çox zaman L.V.Bethoveni həm klassik, həm də romantik bəstəkar adlandırırlar.

Adı tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib.

O, həyatı boyunca sətəlcəm, qarın yatalağı və başqa xəstəliklərdən əziyyət çəkib. Qardaşı oğlu üzərindəki qəyyumluğu itirəndən sonra Bethovenin serroz xəstəliyi daha da irəliləyib, hətta yataqdan qalxa bilməyəcək vəziyyətə düşüb. Lüdviq Van Bethoven 1827 mart 26-da qaraciyer serrozundan vəfat edib.

Bethoven Viyanada təxminən 30 min insanın qatıldığı vida mərasiminin ardından dəfn edilib.

Baxış sayı: 1597