![](https://az.baku-art.com/images/05.02.2024/1707115509143031150_1200x630.jpg)
Bu gün Azərbaycanda xanəndəlik məktəbinin görkəmli nümayəndəsi, milli musiqimizin koloritini, saflığını qorumuş, təəssübünü çəkmiş, bu xüsusiyyətləri gənc sənətçilərə ərməğan etmiş Əlibaba Məmmədovun doğum günüdür.
AZƏRTAC xəbər verir ki, anadan olmasının 94-cü ilində də Xalq artisti Əlibaba Məmmədovun xatirəsi xalqımız tərəfindən böyük hörmətlə anılır.
Azərbaycan mədəniyyətinin ən görkəmli nümayəndələrindən biri olan Əlibaba Məmmədov 1930-cu il fevralın 5-də Bakının Maştağa kəndində anadan olub. Orta məktəbi bitirdikdən sonra o, 1956–1960-cı illərdə Asəf Zeynallı adına Bakı orta ixtisas musiqi məktəbində məşhur xanəndə Seyid Şuşinskinin sinfində musiqi təhsili alıb, mədəni irsimizin tükənməz xəzinəsi olan muğamın sirlərinə dərindən yiyələnib.
Əmək fəaliyyətinə 1940-cı illərin sonunda Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının solisti kimi başlayan Əlibaba Məmmədov 1968-ci ildə Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının nəzdində maestro Niyazinin təşəbbüsü ilə “Humayun” xalq çalğı alətləri ansamblını yaradıb və ömrünün sonunadək həmin ansambla rəhbərlik edib. Əlibaba Məmmədov bu ansamblın bədii rəhbəri və ilk solisti oldu. Bu ilkinlik ona böyük sənət uğurları bəxş edib. “Humayun” onun ifasında mükəmməllik qazanıb. Görkəmli sənətkar Hacı Məmmədov da bununla bağlı fikrini belə ifadə edib: “Seyiddən sonra Əlibaba kimi "Humayun"u oxuyan yoxdur... ” 1959-cu ildə Moskvada keçirilən Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənəti ongünlüyündə iştirak edən Bülbül, Xan Şuşinski, Şövkət Ələkbərova, Sara Qədimova, Hacı Məmmədov kimi sənətkarlar arasında Əlibaba Məmmədov da var idi. O zaman onun oxuduğu "Bayatı Kürd" muğamı tamaşaçılar tərəfindən böyük rəğbətlə qarşılanıb. İlk dəfə sovet hökumətinin fəxri fərmanına da həmin il layiq görülüb. Sonra isə 1963-cü ildə Azərbaycanın Əməkdar artisti, ondan düz 26 il sonra – 1989-cu ildə Xalq artisti fəxri adlarını alıb.
Azərbaycan xanəndəlik məktəbinin layiqli davamçısı Əlibaba Məmmədov milli musiqi xəzinəsini daha da zənginləşdirən sənətkarlarımızdandır. O, hələ gənc yaşlarından Bakının və Abşeron kəndlərinin özünəməxsus muğam mühitində yetkin xanəndə olaraq formalaşıb, klassik muğam ənənələrinin qorunub saxlanmasını dolğun yaradıcılığının başlıca qayəsinə çevirib. Ustad xanəndənin xüsusi məharətlə ifa etdiyi “Rast”, “Şur”, “Bayatı-Şiraz”, “Rahab”, “Dəşti” və başqa muğam dəstgahları kamil sənət nümunələri səviyyəsinə yüksəlib və musiqi mədəniyyətimizin qızıl fondunda özünə həmişəlik yer tutub. Geniş repertuarı, məlahətli səsi və bənzərsiz ifa tərzi Əlibaba Məmmədova muğamsevərlərin böyük rəğbətini qazandırıb.
Əlibaba Məmmədov xanəndəlik fəaliyyəti ilə yanaşı, 1963-cü ildən etibarən yarım əsrdən artıq bir dövr ərzində indiki Bakı Musiqi Kollecində, Bülbül adına Orta İxtisas Musiqi Məktəbində və Azərbaycan Milli Konservatoriyasında dərs deyib, muğam sənətinin incəliklərini gənc ifaçılar nəslinə aşılayıb. Ustad xanəndənin yetirmələri müxtəlif beynəlxalq festivalların və müsabiqələrin qalibi adına layiq görülüb.
Əlibaba Məmmədov az sayda xanəndələrdəndir ki, musiqi mədəniyyətimizin inkişafına təkcə muğam və təsniflərin mahir ifaçısı kimi deyil, eyni zamanda, M.Füzuli, Ə.Vahid, M.Müşfiq, S.Rüstəm, B.Vahabzadə kimi şairlərin sözlərinə yazdığı və bu gün öz şöhrətini saxlayan mahnıları ilə də xalq sevgisinin zirvəsindədir.
Əlibaba müəllim bəstəkarlıq iddiasında olmasa da bir qədər əvvəldə adlarını çəkdiyimiz şairlərin sözlərinə bir-birindən bənzərsiz, yaddaqalan, sevilən mahnılar bəstələyib. Belə mahnıların təkcə adlarını çəkmək kifayətdir ki, yaddaşına yazılan musiqini şirin-şirin zümzümə edəsən. “İnandır məni”, “Yaşa hələ”, “Mənim Azərbaycanım”, “Müxalif təsnifi”, “Şur təsnifi”, “Vətən yaxşıdır”... xanəndənin yaradıcılıq fəaliyyətində hər zaman məhəbbətlə xatırlanan, ifası arzulanan mükəmməl musiqi incilərindəndir.
Bir vaxt xalq mahnılarımızın, muğamlarımızın az qala unudulması, diqqətdən kənarda qalması bir sənətkar kimi Əlibaba Məmmədovu da narahat edirdi. Nə xoş ki, milli kimliyimizi, mənsubluğumuzu, xalqın ruhunu yaşadan bu sənət incilərinə yeni həyat verən oldu. Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban Əliyeva bu sənəti unudulmaqdan xilas etdi. Sənətkarlara, xüsusilə də Azərbaycan muğamlarına, xalq mahnılarına göstərdiyi diqqət ilk növbədə yaşlı sənətkarlarımızın, o cümlədən bu sənətin xiridarı Əlibaba Məmmədovun hədsiz sevincinə səbəb oldu. O zaman Əlibaba Məmmədovun söylədiyi bu fikirləri indi hamımız xatırlayırıq: “Bakıda muğam evinin tikiləcəyi xəbərini eşidəndə qulaqlarıma inanmadım. Ara-sıra toplaşdığımız guşələr, filarmoniyanın yanı, Sahil bağı yadıma düşdü. Şükür, nəhayət, bizim də bir yerdə əyləşib söhbətləşmək, sənət düşüncələrimizi bölüşmək üçün imkanımız və yerimiz olacaq”.
Milli musiqi mədəniyyətinin inkişafı sahəsində nailiyyətlərinə görə Əlibaba Məmmədov 2000-ci ildə Azərbaycan Respublikasının ali mükafatlarından olan “Şöhrət”, 2010-cu ildə “İstiqlal” və 2020-ci ildə “Şərəf” ordenləri ilə təltif edilib.
Xalq artisti Əlibaba Məmmədov 2022-ci il fevralın 25-də ömrünün 92-ci ilində vəfat edib və Birinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
- 15:44 Azərbaycanın mədəniyyət naziri Serbiyanın mədəniyyət naziri ilə görüşüb
- 15:01 Yazıçı Vaqif Sultanlı haqqında “Dənizlə sahil arasında” kitabı çap olunub
- 11:57 Azərbaycan rəngkarlıq məktəbinin görkəmli nümayəndəsi-Nadir Əbdürrəhmanov
- 11:55 “Heydər Əliyev: siyasi hakimiyyətin 55 illik yubileyi” adlı videoçarx hazırlanıb
- 11:08 Milli Teatr yeni mövsümdə dörd yeni tamaşa ilə çıxış edəcək
- 10:51 Dünya opera tarixində parlaq iz qoyan, ilklərə imza atmış qadın bəstəkarımız
- 10:48 Bu gün Xalq yazıçısı İsmayıl Şıxlının anım günüdür
- 09:16 Bu gün Əməkdar artist Əliheydər Ələkbərovun anadan olmasının 109-cu ili tamam olur
- 09:14 Beynəlxalq müsabiqələr laureatı Surə Rüfətin “Ay ışığım” adlı solo konserti keçirilib
- 09:11 Eldar Hüseynovun “Ruhumun çağırışları” kitabının təqdimatı olub
- 18:04 “Yağışı sevməyən uşaq” adlı tamaşa nümayiş olunub
- 15:57 Milli Qəhrəman Albert Aqarunovun şərəfinə ucaldılmış heykəlin üzərində bərpa-təmizləmə işləri aparılıb
- 15:23 Heydər Əliyev Sarayında Tofiq Quliyevin əsərlərindən ibarət konsert proqramı təqdim olunacaq
- 14:26 İçərişəhərdə “Şirvanşahların səsi” konsert proqramı təqdim olunub
- 14:12 Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Qırğızıstanın Azərbaycana yeni təyin olunmuş səfiri ilə görüşüb
- 14:10 Səudiyyə Ərəbistanı ilə Azərbaycan arasında nəşriyyat və tərcümə üzrə əməkdaşlıq məsələləri müzakirə edilib
- 11:26 Kitabxanada “Yaradıcı oxucularımız” lahiyəsi davam edir
- 11:00 UNESCO Ümumdünya İrs Komitəsinin 46-cı sessiyası çərçivəsində bir sıra görüşlər keçirilib
- 09:23 Bakıda Mıkola Miroşnıçenko və Abbas Abdullaya həsr olunmuş ədəbi-bədii axşam keçiriləcək
- 09:21 Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi və Azərbaycan Respublikasının Əqli Mülkiyyət Agentliyinin birgə məlumatı
- 16:50 Mədəniyyət üzrə Elmi-Metodiki və İxtisasartırma Mərkəzi son 3 ayda uğurlu layihələrə imza atıb
- 16:10 Mədəniyyət naziri Adil Kərimli tərəfindən Gədəbəydə keçiriləcək vətəndaşların qəbulu tarixi müəyyən olub
- 15:45 Mədəniyyət və yaradıcı sənayelər üzrə xüsusi təqaüd proqramı həyata keçiriləcək
- 14:52 Türkiyədəki “Kültürel Azerbaycan” jurnalının xüsusi buraxılışı Füzuli irsinə həsr olunacaq
- 14:31 Bu gün Əməkdar artist Gülnar Salmanovanın anadan olmasının 68-ci ili tamam olur
- 12:33 Bu gün Əməkdar artist Tofiq Hüseynovun anadan olmasının 75-ci ili tamam olur
- 12:28 "Qonağımız var" layihəsi çərçivəsində Əməkdar artist Mətanət İsgəndərli konsert proqramı ilə çıxış edib
- 11:07 Qeyri-hökumət təşkilatları üçün mədəni və yaradıcı sənayelərin təşviqi üzrə qrant müsabiqəsi davam edir
- 10:45 “Heydər Əliyev və dövlət gənclər siyasəti” mövzusunda tədbir keçirilib
- 09:52 Bu gün Əməkdar incəsənət xadimi Oruc Qurbanovun anadan olmasının 75-ci ili tamam olur
- 09:47 Bakı Gənclər Mərkəzində əfsanəvi aktrisa Roza Cəlilova ilə görüş keçiriləcək
- 09:43 Heykəllərin cilalanması ilə bağlı reallaşdırılan layihə çərçivəsində tədbir təşkil olunub
- 17:28 Moskvada Azərbaycan Mədəniyyəti Günü keçirilib
- 15:27 Kitabxanada “Şahmat saatı” keçirilib
- 15:03 Cahangir Cahangirov adına Xor Gürcüstanda festivalda birinci yerə layiq görülüb
- 14:59 Azərbaycan caz sənətinin əfsanəsi Vaqif Mustafazadənin yeni lent yazısı tapılıb
- 11:56 Bu gün Xalq rəssamı Maral Rəhmanzadənin doğum günüdür
- 09:15 Azərbaycanlı pianoçu Marsiak caz festivalında iştirak edib
- 09:14 Mədəniyyət Nazirliyi Nyu Dehlidə keçirilən UNESCO-nun Ümumdünya İrs Komitəsinin 46 sessiyasında təmsil olunur
- 17:07 Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının XV konfransı keçirilib
- 15:59 F.K.Zakirova “Xalq artisti” fəxri adının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
- 15:52 Gənclər Kitabxanasında Milli Mətbuat Günü ilə əlaqədar kitab sərgisi hazırlanıb
- 15:50 Xalq artisti Hacı İsmayılov Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının sədri seçilib
- 12:52 S.Ələsgərov adına 1 nömrəli Uşaq İncəsənət Məktəbinin növbəti uğuru
- 12:50 Milli Kitabxanada “22 İyul – Milli Mətbuat və Jurnalistika Günü” adlı kitab sərgisi açılıb
- 11:06 Həsən bəy Zərdabi adına mükafat təqdim olunub
- 11:04 Bu gün Xalq artisti Yusif Muxtarovun doğum günüdür
- 10:25 Musiqi, incəsənət, rəssamlıq, muğam, aşıq məktəb və mərkəzlərinə müəllimlərin işə qəbulu üzrə müsabiqənin müsahibə mərhələsi keçiriləcək
- 09:33 22 iyul - Azərbaycanda Milli Mətbuat Günüdür
- 09:25 Əməkdar artist Fuad İbrahimov haqqında “Euronews” telekanalında süjet yayımlanıb
- 09:23 “Mədəniyyət paytaxtı” film-konsert layihəsinin təqdimatı keçirilib
- 09:20 Bakıda Özbəkistan Kino Günlərinin açılışı olub
- 17:31 Mədəniyyət paytaxtımızda növbəti Vaqif Poeziya Günləri başa çatıb
- 17:15 Milli Kitabxanada professor Ceyran Mahmudovaya həsr olunmuş kitab sərgisi açılıb
- 17:00 “Foto Kadr 2023” mükafatlandırma mərasimi keçirilib
- 12:44 Şuşada "Məhəmməd Füzuli. Zamanın fövqündə" mövzusunda konfrans keçirilib
- 12:15 Şuşada “Sözün repressiyası” sənədli filmi nümayiş olunub
- 11:53 Bu gün Xalq artisti Ağababa Bünyadzadənin anadan olmasından 109 il ötür
- 09:22 “Sözün Vətəni – Qarabağ”: Şuşada müasir poeziya saatı
- 09:15 Kukla Teatrı cari mövsümünü uğurla başa vurub