
Bu gün Azərbaycanda xanəndəlik məktəbinin görkəmli nümayəndəsi, milli musiqimizin koloritini, saflığını qorumuş, təəssübünü çəkmiş, bu xüsusiyyətləri gənc sənətçilərə ərməğan etmiş Əlibaba Məmmədovun doğum günüdür.
AZƏRTAC xəbər verir ki, anadan olmasının 94-cü ilində də Xalq artisti Əlibaba Məmmədovun xatirəsi xalqımız tərəfindən böyük hörmətlə anılır.
Azərbaycan mədəniyyətinin ən görkəmli nümayəndələrindən biri olan Əlibaba Məmmədov 1930-cu il fevralın 5-də Bakının Maştağa kəndində anadan olub. Orta məktəbi bitirdikdən sonra o, 1956–1960-cı illərdə Asəf Zeynallı adına Bakı orta ixtisas musiqi məktəbində məşhur xanəndə Seyid Şuşinskinin sinfində musiqi təhsili alıb, mədəni irsimizin tükənməz xəzinəsi olan muğamın sirlərinə dərindən yiyələnib.
Əmək fəaliyyətinə 1940-cı illərin sonunda Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının solisti kimi başlayan Əlibaba Məmmədov 1968-ci ildə Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının nəzdində maestro Niyazinin təşəbbüsü ilə “Humayun” xalq çalğı alətləri ansamblını yaradıb və ömrünün sonunadək həmin ansambla rəhbərlik edib. Əlibaba Məmmədov bu ansamblın bədii rəhbəri və ilk solisti oldu. Bu ilkinlik ona böyük sənət uğurları bəxş edib. “Humayun” onun ifasında mükəmməllik qazanıb. Görkəmli sənətkar Hacı Məmmədov da bununla bağlı fikrini belə ifadə edib: “Seyiddən sonra Əlibaba kimi "Humayun"u oxuyan yoxdur... ” 1959-cu ildə Moskvada keçirilən Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənəti ongünlüyündə iştirak edən Bülbül, Xan Şuşinski, Şövkət Ələkbərova, Sara Qədimova, Hacı Məmmədov kimi sənətkarlar arasında Əlibaba Məmmədov da var idi. O zaman onun oxuduğu "Bayatı Kürd" muğamı tamaşaçılar tərəfindən böyük rəğbətlə qarşılanıb. İlk dəfə sovet hökumətinin fəxri fərmanına da həmin il layiq görülüb. Sonra isə 1963-cü ildə Azərbaycanın Əməkdar artisti, ondan düz 26 il sonra – 1989-cu ildə Xalq artisti fəxri adlarını alıb.
Azərbaycan xanəndəlik məktəbinin layiqli davamçısı Əlibaba Məmmədov milli musiqi xəzinəsini daha da zənginləşdirən sənətkarlarımızdandır. O, hələ gənc yaşlarından Bakının və Abşeron kəndlərinin özünəməxsus muğam mühitində yetkin xanəndə olaraq formalaşıb, klassik muğam ənənələrinin qorunub saxlanmasını dolğun yaradıcılığının başlıca qayəsinə çevirib. Ustad xanəndənin xüsusi məharətlə ifa etdiyi “Rast”, “Şur”, “Bayatı-Şiraz”, “Rahab”, “Dəşti” və başqa muğam dəstgahları kamil sənət nümunələri səviyyəsinə yüksəlib və musiqi mədəniyyətimizin qızıl fondunda özünə həmişəlik yer tutub. Geniş repertuarı, məlahətli səsi və bənzərsiz ifa tərzi Əlibaba Məmmədova muğamsevərlərin böyük rəğbətini qazandırıb.
Əlibaba Məmmədov xanəndəlik fəaliyyəti ilə yanaşı, 1963-cü ildən etibarən yarım əsrdən artıq bir dövr ərzində indiki Bakı Musiqi Kollecində, Bülbül adına Orta İxtisas Musiqi Məktəbində və Azərbaycan Milli Konservatoriyasında dərs deyib, muğam sənətinin incəliklərini gənc ifaçılar nəslinə aşılayıb. Ustad xanəndənin yetirmələri müxtəlif beynəlxalq festivalların və müsabiqələrin qalibi adına layiq görülüb.
Əlibaba Məmmədov az sayda xanəndələrdəndir ki, musiqi mədəniyyətimizin inkişafına təkcə muğam və təsniflərin mahir ifaçısı kimi deyil, eyni zamanda, M.Füzuli, Ə.Vahid, M.Müşfiq, S.Rüstəm, B.Vahabzadə kimi şairlərin sözlərinə yazdığı və bu gün öz şöhrətini saxlayan mahnıları ilə də xalq sevgisinin zirvəsindədir.
Əlibaba müəllim bəstəkarlıq iddiasında olmasa da bir qədər əvvəldə adlarını çəkdiyimiz şairlərin sözlərinə bir-birindən bənzərsiz, yaddaqalan, sevilən mahnılar bəstələyib. Belə mahnıların təkcə adlarını çəkmək kifayətdir ki, yaddaşına yazılan musiqini şirin-şirin zümzümə edəsən. “İnandır məni”, “Yaşa hələ”, “Mənim Azərbaycanım”, “Müxalif təsnifi”, “Şur təsnifi”, “Vətən yaxşıdır”... xanəndənin yaradıcılıq fəaliyyətində hər zaman məhəbbətlə xatırlanan, ifası arzulanan mükəmməl musiqi incilərindəndir.
Bir vaxt xalq mahnılarımızın, muğamlarımızın az qala unudulması, diqqətdən kənarda qalması bir sənətkar kimi Əlibaba Məmmədovu da narahat edirdi. Nə xoş ki, milli kimliyimizi, mənsubluğumuzu, xalqın ruhunu yaşadan bu sənət incilərinə yeni həyat verən oldu. Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban Əliyeva bu sənəti unudulmaqdan xilas etdi. Sənətkarlara, xüsusilə də Azərbaycan muğamlarına, xalq mahnılarına göstərdiyi diqqət ilk növbədə yaşlı sənətkarlarımızın, o cümlədən bu sənətin xiridarı Əlibaba Məmmədovun hədsiz sevincinə səbəb oldu. O zaman Əlibaba Məmmədovun söylədiyi bu fikirləri indi hamımız xatırlayırıq: “Bakıda muğam evinin tikiləcəyi xəbərini eşidəndə qulaqlarıma inanmadım. Ara-sıra toplaşdığımız guşələr, filarmoniyanın yanı, Sahil bağı yadıma düşdü. Şükür, nəhayət, bizim də bir yerdə əyləşib söhbətləşmək, sənət düşüncələrimizi bölüşmək üçün imkanımız və yerimiz olacaq”.
Milli musiqi mədəniyyətinin inkişafı sahəsində nailiyyətlərinə görə Əlibaba Məmmədov 2000-ci ildə Azərbaycan Respublikasının ali mükafatlarından olan “Şöhrət”, 2010-cu ildə “İstiqlal” və 2020-ci ildə “Şərəf” ordenləri ilə təltif edilib.
Xalq artisti Əlibaba Məmmədov 2022-ci il fevralın 25-də ömrünün 92-ci ilində vəfat edib və Birinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
- 16:52 “Nağıllar aləmində” yenidən səhnədə
- 16:05 Əməkdar incəsənət xadimi Əliağa Vahidin 130 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbir keçirilib
- 15:38 Üzeyir Hacıbəylinin 140 illik yubileyi ilə əlaqədar Özbəkistanda konsert təşkil olunacaq
- 14:10 “Xocalı: Şahidlər danışır” kitabı özbək dilində nəşr edilib
- 11:42 Moskvada Polad Bülbüloğlunun yubiley konserti olub
- 11:25 Milli Kitabxanada Əlağa Vahidə həsr olunan virtual sərgi təqdim edilib
- 09:40 “Sehrbazlar dərəsi” tamaşasının premyerası olub
- 09:37 Mədəniyyət Nazirliyi musiqi və incəsənət məktəblərində daha 3 ixtisas üzrə tədris proqramlarını yeniləyib
- 09:29 Bu gün Əməkdar incəsənət xadimi Əliağa Vahidin anadan olmasının 130 ili tamam olur
- 09:27 “Zaur Ustacın poetik dünyası” adlı yeni kitab işıq üzü görüb
- 09:23 Bakıda “7-ci ANİMAFİLM Festivalı: Böyük Britaniyadan sevgilərlə” adlı tədbir təşkil edilib
- 09:18 Azərbaycan Küveytdə “Dünya Xalqları Forumu” adlı mədəni tədbirdə təmsil olunub
- 16:49 Yazıçı, publisist Aysel Fikrətin “Qəmin tərifi” adlı yeni kitabının təqdimatı keçirilib
- 16:33 Mirzə Qədim İrəvaninin 200 illiyinin qeyd edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
- 16:13 "Heydər Əliyev və Azərbaycan mədəniyyəti" adlı növbəti səyyar sərgi baş tutub
- 14:09 Gənclər Kitabxanasında Beynəlxalq Kitab Bağışlama Günü ilə əlaqədar sərgi hazırlanıb
- 12:28 Gənclər Kitabxanasında İntiqam Mehdizadənin 80 illiyi münasibətilə silsilə materiallar hazırlanıb
- 10:45 Milli Kitabxanada “Beynəlxalq Kitab Bağışlama Günü”nə həsr olunanı virtual sərgi hazırlanıb
- 10:36 Ciddə şəhərində İslam dünyası Mədəniyyət Nazirlərinin 13-cü Konfransı keçirilir
- 10:16 Azərbaycan Televiziyasının yaranmasından 69 il ötür
- 10:05 Bu gün Azərbaycan SSR-nin Xalq artisti Nazim Rzayevin doğum günüdür
- 09:40 “Sevgi haqqında” kiçik ədəbi-poetik tamaşanın premyerası baş tutub
- 09:23 Oxumaq gözəldir, paylaşmaq daha gözəl - Beynəlxalq Kitab Bağışlama Günü
- 09:11 İstanbulun tarixi kitabxanasına Azərbaycana dair zəngin kitab kolleksiyası hədiyyə edilib
- 16:14 Maqsud İbrahimbəyovun 90 illiyinin qeyd edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
- 15:17 “Bəyin oğurlanması” filmi nümayiş olunub
- 14:23 Bu gün Xalq artisti Əliabbas Qədirovun doğum günüdür
- 14:22 Nərmin Sadıqovanın “Mif” adlı fərdi sərgisi keçiriləcək
- 11:45 Yasamal rayon Heydər Əliyev Mərkəzinə ekskursiya təşkil olunub
- 10:51 Bu gün Ümumdünya Radio Günüdür
- 09:53 “Yalançı çoban” adlı tamaşa nümayiş olunub
- 09:45 “Sənətkarın dostu” layihəsinin növbəti qonağı xoreoqraf Rüfət Xəlilzadə olub
- 09:28 Filarmoniyada Polad Bülbüloğlunun yubiley konserti keçirilib
- 09:14 Azərbaycan Dohada 13-cü Beynəlxalq Musiqi və Rəqs Konqresində təmsil olunub
- 16:05 “DokuBaku” festivalı “DokuTur” proqramını elan edib
- 15:20 “Heydər Əliyev və Azərbaycan mədəniyyəti” adlı səyyar sərgi davam edir
- 15:06 Görkəmli tarzən Bəhram Mansurovun anadan olmasından 114 il ötür
- 12:07 "Qaranlıqdan işığa" adlı tədbir keçirilib
- 11:46 Azərbaycan Filippində beynəlxalq mədəniyyət festivalında təmsil olunub
- 11:41 “Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində sərgi-tədbir keçirilib
- 11:37 Şair Aynur Qafarlı ilə görüş keçirilib
- 10:32 Bu gün Əməkdar incəsənət xadimi İslam Səfərlinin anadan olmasının 102 ili tamam olur
- 09:48 Əlaqələndirmə Qərargahının növbəti iclası Xankəndi şəhərində keçirilib
- 09:21 Bakıda sərgi sahəsinin peşəkarları üçün növbəti intensiv praktiki seminar təşkil olunacaq
- 09:20 “Yeni kitablarla tanış olaq” adlı icmal keçirilib
- 16:35 Azərbaycanlı opera sənətçisi Avropa səhnələrində
- 15:02 “Əhməd Cavadın həyatı və ədəbi fəaliyyətinin Gəncə dönəmi” kitabı türk dilində nəşr olunub
- 14:33 Əziz Mirəhmədova həsr olunan biblioqrafik icmal və virtual kitab sərgisi hazırlanıb
- 14:30 “Kapitan Şahid Həbibullayev” kitabı nəşr olunub
- 12:30 Bu gün Xalq artisti Elza İbrahimovanın anım günüdür
- 11:12 Milli Kitabxanada “Əməkdar elm xadimi Əziz Mirəhmədov – 105” adlı sərgi açılıb
- 10:21 Fikrət Əmirovun “Min bir gecə” baleti ilk dəfə Oman səhnəsində nümayiş olunub
- 09:56 Bu gün Xalq artisti Möhsün Sənaninin anım günüdür
- 09:26 “Sehrbazlar dərəsi” tamaşasının premyerası olacaq
- 17:21 Azərbaycan Vətən müharibəsində Şanlı Qələbəsinin 5-ci ildönümünə həsr olunmuş Milli Bəstəkarlıq Müsabiqəsi
- 16:09 “Killerdən teleqram” monotamaşası yenidən səhnədə
- 14:56 "Siz eşq dediniz, biz Vətən dedik" adlı tədbir keçirilib
- 12:33 A.Məlikov adına 11 nömrəli Onbirillik Musiqi Məktəbində konsert keçirilib
- 12:29 Yaponiyada Qara Qarayevin yaradıcılığına həsr edilmiş konsert olub
- 12:19 Baş İdarənin Heydər Əliyev Mərkəzlərinə ekskursiyalar davam edir