
Arif Hacıağa oğlu Babayev 1928-ci il sentyabrın 24-də İçərişəhərdə, Şirvanşahlar sarayının yanındakı Qəsr küçəsində anadan olub. İçərişəhərin yazılmayan qayda-qanunları altında böyüyüb. Yaşıdları ilə top qovub, bəzi tay-tuşlarına qoşularaq dram dərnəklərinə gedib. Hadisələrin sonrakı gedişi sübut edib ki, Arifdə teatra, sənətə maraq heç də ötəri deyilmiş. Teatr texnikumuna daxil olan Arif peşəkar səhnəyə çox erkən yaşlarında çıxıb. Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında çalışan böyük aktyorumuz Ağadadaş Qurbanov rejissor kimi quruluş verdiyi "İbrət" tamaşasında Arifə epizodik rol tapşırır. Moskvada təhsil alan ilk milli teatr rejissorlarımızdan sayılan Ağaəli Dadaşov da gənc oğlana kiçik rollar etibar edir. Arif Babayev "Məlikməmməd", "Qaraca qız" tamaşalarında epizodik rollar oynayır.
1946-cı ildə Arifin həyatında mühüm hadisə baş verir. Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutu teatr texnikumunun bazası əsasında formalaşdırıldığından Arif Babayev də mexaniki olaraq bu ali məktəbin tələbəsi sayılır və görkəmli pedaqoq, rejissor və aktyor Mehdi Məmmədovun kursunda təhsil alır. Qoqolun "Müfəttiş" tamaşasını hazırlayarkən rol bölgüsündə müəllimi onu da nəzərə alır. Arif Qorodniçi obrazını oynayır. 1953-cü ildə Teatr İnstitutundan rejissorluq diplomu qazanan A.Babayev Naxçıvan teatrına göndərilir. Gənc rejissor həmin teatrın səhnəsində Qoqolun "Evlənmə" pyesinə quruluş verir. Qısa müddətdən sonra Bakıya qayıdaraq səhnəsində ayaq izləri olan Gənc Tamaşaçılar Teatrında rejissor kimi işə düzəlir.
1956-cı il fevralın 14-də milli televiziyamız ilk verilişləri ilə efirə çıxır. Çox keçmir ki, Arif Babayevin teatrdakı karyerası başa çatır. Onu yeni yaranan televiziyaya işə dəvət edirlər. Televiziya rejissoru kimi öz istedadını sübut etmək üçün Arifə o qədər də çox vaxt lazım olmur. 1959-cu ildə onu televiziyanın baş rejissoru təyin edirlər. Bu illər ərzində "Bizim şəhərin uşaqları", "Respublika haqqında hekayət", "Biz arzulayanlar nəslindənik" sənədli filmlərini çəkir, Musa Cəlilin "Moabit dəftəri", Taras Şevçenkonun "Kor qadın", Rəsul Rzanın "Qanun", Mehdi Hüseynin "Səhər" əsərləri əsasında canlı televiziya tamaşaları hazırlayır. Bu arada onu Moskvaya ezam edirlər. Mərkəzi televiziyada çalışanlara əsl televiziya rejissorunun necə olmasını göstərən Arif Babayev "Rejissor pultunun Paqaninisi" titulunu alaraq yenidən Bakıya dönür.
Arif Babayev 1964-cü ildə ilk rəsmi mükafatını alır. “Əməkdar incəsənət xadimi” fəxri adına layiq görülən ilk televiziya işçisi kimi tarixə düşür.
1964-cü ildən Arif Babayevin həyatının növbəti dövrü başlayır. "Azərbaycanfilm" Kinostudiyasına dəvət alan Arif müəllim televiziyanı kinoya dəyişir. Onun bu addımından milli televiziyamız nə qədər uduzursa, kinomuz bir o qədər qazanır.
Arif isə illərdən bəri ürəyində gəzdirdiyi arzusuna çatır. Uşaq yaşlarından kinoteatrlarda filmlərə baxmaqdan doymayan, bu sənət barədə yazılan kitabları, qəzet materiallarını oxumaqdan usanmayan, "kino", "panorama", "nayezd", "otyezd" kəlmələri dilindən düşməyən Arifə "Motor!" komandası vermək, çəkiliş meydançasının hakimi mütləqinə çevrilmək qismət olur.
İmran Qasımovun ssenarisi ilə lentə alınan "Kimi daha çox sevirik?" almanaxına daxil olan "Zirvə" adlı qısametrajlı bədii filmi sənət zirvəsi sayılmasa da, Arif Babayevin kinoda ilk işi kimi tarixə düşür. "Zirvə" A.Babayevin Azərbaycan kinosuna bəxş etdiyi 9 filmin ilkidi.
"İnsan məskən salır" (1966), ssenari müəllifi İmran Qasımov; "Uşaqlığın son gecəsi" (1970), ssenari müəllifi Maqsud İbrahimbəyov; "Gün keçdi" (1972), ssenari müəllifi Anar; "Ömrün ilk saatı" (1975), ssenari müəllifi Ramiz Fətəliyev; "Alma almaya bənzər" (1976), ssenari müəllifi Alla Axundova; "Arxadan vurulan zərbə" (1978), ssenari müəllifi Elçin; "Bizi bağışlayın" (1980), ssenari müəllifi Yuri Bondarev; "Birisigün, gecəyarısı" (1981), ssenari müəllifləri R.Fətəliyev, M.Avdıyev və A.Donets filmləri “insan və zaman”, “şəxsiyyət və cəmiyyət” mövzularına həyat həqiqətləri prizmasından yanaşması ilə milli kinomuzun incilərindən sayılır. Bu filmlərdə qəhrəman onu əhatə edən mühitlə, mənzərə və musiqi ilə həmahəngdir. Filmlərin tamaşaçıya yaxınlaşdıran, onun qısa müddətdə bir müstəvidən başqasına keçidini təmin edən və özünü xəyallarının qəhrəmanına çevirən də məhz rejissorun yüksək bədii zövqünün və yaradıcı heyətlə ümumi ansamblda işləyərək bədii möcüzə yaratmaq bacarığından irəli gəlir.
Cəmi 54 il yaşamağa gücü çatan Arif Babayev 9 film çəkə bilib. Kinodakı xidmətlərinə görə, respublika dövlət mükafatı laureatı olub, sonuncu filmi - "Birsigün, gecəyarısı" ona SSRİ Təhlükəsizlik Komitəsinin "Ədəbiyyat və incəsənət sahəsindəki xidmətlərinə görə" mükafatını qazandırıb. Bu mükafatı alan ilk azərbaycanlı rejissor kimi tarixə düşüb. Amma bütün böyük rejissorlar kimi Arif Babayev də təltifləri, aldığı, ala biləcəyi mükafatlarla deyil, çəkdiyi ekran əsərləri ilə yadda qalıb. "Uşaqlığın son gecəsi", "Gün keçdi", "Arxadan zərbə" filmləri onun necə bir böyük istedad sahibi olduğunu sübut edib. O bu filmlərlə milli kinomuza öz möhürünü vurub. Maraqlıdı ki, sovet dövrünün rəsmi və qeyri-rəsmi qaydalarına görə, əlində Moskvada ali kinorejissor təhsili aldığını sübut edən diplom alanlar film çəkmək üçün illərlə növbə gözlədiyi halda, Arif Babayev üçün hər iki-üç ildən bir "yaşıl işıq" yanıb. Ondan ali kinorejissorluq təhsili barədə sənəd tələb etməyə heç kimin cürəti çatmayıb. Arif Babayev istehsalat filmi çəkəndə, o dövrün terminləri ilə desək zəhmət adamlarının həyatını ekrana gətirəndə ("İnsan məskən salır"), detektiv əsəri ekranlaşdıranda da ("Arxadan zərbə"), çekistlərin həyatından bəhs edən filmə quruluş verəndə də ("Birisigün gecəyarısı") əsl istedad sahibi olduğunu sübut edə bilib.
İçərişəhərdə doğulan, İçərişəhər sevgisini son nəfəsinə qədər ürəyində gəzdirən Arif Babayev milli kinomuzda İçərişəhərin tərənnümçüsü, poetik kinonun yaradıcısı sayılır.
Arif Babayev 1983-cü il avqustun 26-da həyatdan köçür, avqustun 27-də torpağa tapşırılır.
Etibar Cəbrayıloğlu


- 12:16 “Kitabxanaya kitab hədiyyə edirik” layihəsi uğurla davam edir
- 12:09 Firəngiz Əlizadə musiqisi yenə də dünya meridianlarında
- 12:04 Xalq artisti Arif Məlikovun 90 illik yubileyi ilə əlaqədar mühazirə-konsert keçirilib
- 11:55 “İçərişəhər” Qoruğu İdarəsi ilə Özbəkistanın “İçan-Qala” Dövlət Muzey Qoruğu arasında əməkdaşlıq protokolu imzalanıb
- 10:28 Bu gün Xalq artisti Həsənağa Salayevin doğum günüdür
- 10:24 Kitabxanada “Nağıllar aləminə səyahət” layihəsi davam edir
- 09:34 Qazaxıstanlı nazir: Azərbaycanla mədəni yaxınlıq quruculuq fəaliyyətini gücləndirməyə imkan verir
- 09:29 Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi Hüseyn Cavidin anım günüdür
- 09:26 Heydər Əliyev Mərkəzində Qazaxıstan rəssamlarının əsərlərindən ibarət sərgi
- 09:13 Bakı Kitab Mərkəzində litvalı hərbi jurnalist Riçardas Lapaitislə görüş
- 17:20 “Gəl, Yarat!” Yaradıcılıq üzrə marafonun qalibləri müəyyən olunub
- 15:34 Azərbaycan Latviyada keçirilən xeyriyyə tədbirində təmsil olunub
- 14:21 Mədəniyyət naziri qazaxıstanlı həmkarı ilə görüşüb
- 13:03 Beynəlxalq Əlillər Gününə həsr olunmuş tədbir keçirilib
- 11:25 Türk Dünyasının Yumor Festivalı keçirilib
- 10:04 Bakıda “Disney” studiyasının 100 illiyi qeyd olunub
- 09:54 Muzey Mərkəzdə “Rənglərdə yaşayan ömür” adlı sərgi açılıb
- 09:46 Filarmoniyada Mariya Kallasın 100 illiyinə həsr olunmuş konsert keçirilib
- 09:36 Aşqabadda keçirilən “Qış Milli Mətbəx Xeyriyyə Festival”ında Azərbaycan da təmsil olunub
- 09:30 Musiqili Teatrda Qazaxıstan Mədəniyyət Günləri çərçivəsində Qaragöz tamaşası nümayiş olunub
- 17:02 Mədəniyyət və Yaradıcı Sənayelər Forumunun icmalı
- 16:42 Vyanada Aşıq Şəmşirin anadan olmasının 130 illiyi münasibətilə tədbir keçirilib
- 16:11 S.Ələsgərov adına 1 nömrəli Uşaq İncəsənət Məktəbinin növbəti uğuru
- 15:19 Xalq şairi Məmməd Arazın anadan olmasının 90 illiyi qeyd edilib
- 15:15 "F.Əmirovun əsərlərini ifa və təhlil edirik" adlı VIII Elmi-İfaçılıq konfransı keçirilib
- 14:45 Xalq rəssamı Fərhad Xəlilovun yeni sərgisi - “Yerlə göy arasında”
- 14:36 Milli Kitabxanada “Türkdilli ölkələrin gənc yazarları” adlı virtual sərgi hazırlanıb
- 14:19 Xalq artisti Mirzə Babayevin 110 illiyinə həsr edilmiş konsert keçirilib
- 14:16 QİÇS-lə Mübarizə Günü ilə bağlı biblioqrafik icmal istifadəçilərə təqdim edilib
- 14:12 “İçərişəhərin həyatı” adlı fotosərgi açılıb
- 11:02 Azərbaycanla Qazaxıstan arasında mədəni əməkdaşlıq müzakirə olunub
- 09:34 Azərbaycanın Xalq şairi, unudulmaz şəxsiyyət Məmməd Arazın anım günüdür
- 09:16 "Türk dünyasının yumor sahəsi üzrə əməkdaşlıq perspektivləri” – “Yaradıcı həftə” çərçivəsində dəyirmi masa
- 17:57 Gənc istedadların “Qızıl kitab”ı və xüsusi təqaüdü haqqında ƏSASNAMƏ
- 17:41 “Gənc istedadların “Qızıl kitab”ı və xüsusi təqaüdü haqqında Əsasnamə”nin təsdiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı
- 17:22 “Musiqi Sənayesi Platforması”nda növbəti panel milli musiqi məhsulunun rəqabətliliyinə həsr olunub
- 17:18 “Yaradıcı həftə” çərçivəsində Azərbaycan musiqi sənayesinə həsr olunmuş tədbir keçirilib
- 16:46 “İpək incəsənəti” layihəsinin təqdimatı olub
- 16:14 Baş İdarənin Heydər Əliyev Mərkəzlərinə ekskursiyalar davam etdirilir
- 16:06 Əməkdar artisti Əyyub Quliyev beynəlxalq müsabiqənin münsiflər heyətində təmsil olunub
- 16:00 Milli Kitabxanada “Şərq qadını jurnalı – 100” adlı sərgi açılıb
- 15:03 Mədəniyyət və Yaradıcı Sənayelər Forumu başa çatıb
- 14:55 Bakı Şəhər Xalq Teatrları Festivalının mükafatlandırılma mərasimi keçirilib
- 11:32 Ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunmuş tədbir keçirilib
- 10:15 “Türk dünyası animasiya şəbəkəsinin qurulması” mövzusunda dəyirmi masa keçirilib
- 10:13 Apellyasiya Komissiyasının iclası yekunlaşdı
- 09:48 “A-hub Akselerasiya Proqramı”nın milli final mərhələsi keçirilib
- 09:42 Pyes müsabiqəsi qaliblərinə mükafatlar təqdim olundu
- 09:31 Forumda dizayn sənayesinin inkişaf məsələləri də müzakirə olunub
- 09:26 “Sən hələ uşaqsan” bədii filminin təqdimatı olub
- 09:20 Azərbaycan filmi “Moskva premyerası”nda mükafat alıb
- 16:42 “Tale şairi: Məmməd İsmayıl” xatirə-romanının təqdimatı keçiriləcək
- 16:36 Mədəniyyət və Yaradıcı Sənayelər Forumu panel sessiyalarla işini davam etdirir
- 16:30 Azərbaycan Respublikası Kino Agentliyinin elan etdiyi film layihələri müsabiqəsinə yekun vurulub
- 15:02 Azərbaycanın ilk süni intellekt sənətçisi – “Şuşa xanım”
- 14:33 Bakıdakı Rus evində Fərəc Qarayevin yaradıcılıq axşamı keçirilib
- 12:42 Gənclər Kitabxanasında Xalq rəssamı Tahir Salahovun 95 illiyi ilə əlaqədar virtual sərgi hazırlanıb
- 12:35 Film layihələri müsabiqəsi ilə bağlı Seçim komissiyası və Ekspert şurasının yekun iclası keçirilib
- 12:32 “Yaradıcı oxucularımız” layihəsi uğurla davam edir
- 12:21 Mədəniyyət sahəsində innovasiyalar: qabaqcıl texnologiyalar, süni zəka, oyun texnologiyaları