
XX əsr Azərbaycan poeziyasının ictimai fikir tarixində özünəməxsus yeri olan qadın şairlərimizdən biri incə ruha, zərif təbiətə malik Nigar Rəfibəylidir. Onun göz açdığı ictimai-siyasi, ədəbi mühit özünün xarakterik xüsusiyyətləri, siyasi hadisələri ilə xarakterikdir.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu gün Xalq şairi Nigar Rəfibəylinin vəfatından 43 il ötür.
Nigar Xudadat qızı Rəfibəyli 1913-cü il iyunun 23-də Gəncə şəhərində anadan olub. 1930-cu ildə Bakı Pedaqoji Texnikumunu bitirdikdən sonra Fəhlə-gənclər məktəbində, 1932-1936-cı illərdə isə Moskva Pedaqoji İnstitutunda təhsil alıb. O, əvvəlcə Bakı kinostudiyasında ssenari şöbəsində tərcüməçi və redaktor, 1937-1939-cu illərdə isə “Uşaqgəncnəşr”də bədii ədəbiyyat şöbəsində redaktor vəzifələrində çalışıb.
Nigar xanım hələ gənclik illərindən başqa xalqların inqilabi mübarizəsini, həyatlarında baş verən ictimai-siyasi prosesləri bir ziyalı vətəndaş olaraq izləyib, öz əsərlərində bu hadisələrdən bəhs edib. Onun “Dolores İbarriru” (1936) şeiri ispan xalqının faşizmə qarşı qəhrəmanlıq mübarizəsinə həsr olunub. Şairin “Cəmilə” şeirində isə Əlcəzair xalqının milli-azadlıq mübarizəsi, gələcəklə bağlı arzu və istəkləri böyük məhəbbətlə tərənnüm edilib.
Nigar Rəfibəyli ictimai həyatda və yaradıcılıqda mübarizələrlə dolu bir ömür yaşayıb. Sözündə və əməlində qorxmaz, cəsur olan şair özünün poetik ecazı ilə Azərbaycan ədəbiyyatına gözəl, ibrətamiz əsərlər bəxş edib. Yaşadığı dövrün gerçəklikləri müxtəlif mövzularda yazdığı poetik əsərlərinin mövzusu olub. Belə ki, təbiət mənzərələri, insanın mənəvi aləmi, vətənpərvərlik, sülh, əmin-amanlıq, azadlıq ideyaları Nigar xanımın əsərlərinin leytmotivini təşkil edib. Onların arasında “İşıqlı dünyam” (1969), “Günəşdən gənclik istədim” (1974), “Həzin bir axşamda düşərsən yadıma”, “Şanlı nəsillərin yadigarısan” (1982), “Zəfər nəğməsi” (1943), “Yol xatirələri”, “Avropa ətrafında səyahət gündəliyindən” kitabları (1957) nəşr olunduğu vaxtlardan böyük oxucu marağı və sevgisi ilə qarşılanıb.
Nigar Rəfibəyli öz yaradıcılığında uşaqları da unutmayıb, onlar üçün də poetik ilhamla, böyük sevgi ilə əsərlər yazıb. Şairin müxtəlif illərdə çap olunmuş “Balaca qəhrəman” (1942), “Günəşin cavabı” (1966), “Məstanın balaları” (1968), “Bizə bahar yaraşır” (1978) kitabları balaca oxucularının sevdiyi kitablardan olub.
Onun bir çox şeirlərinə musiqi bəstələnib, tanınmış müğənnilər tərəfindən ifa olunub. Həyat yoldaşı Azərbaycanın Xalq şairi R.Rzaya həsr etdiyi və görkəmli müğənni Akif İslamzadənin ifasında filmotekamızın qızıl fonduna daxil edilmiş “Alagözlüm” mahnısı bu gün də hamının sevərək dinlədiyi ən gözəl əsərlərdən biridir.
Nigar Rəfibəylinin ədəbi yaradıcılığında tərcümə ədəbiyyatı da xüsusi əhəmiyyət kəsb edib. Belə ki, şair həyatı boyu ədəbi yaradıcılığını poeziya ilə yanaşı, tərcümə sahəsində də aparıb, hər ikisində böyük sənətkarlıq nümunələri yaradıb. Onun tərcümə əsərlərinin sadəcə adlarına diqqət edəndə yaradıcılığının bu qolunda da necə bir mükəmməllik yaratdığının şahidi oluruq.
Məhsəti Gəncəvinin rübailəri, Evripidin “İfigeniya”, Fridrix Şillerin “Məkr və məhəbbət”, Anton Pavloviç Çexovun “Vanya dayı”, “Albalı bağı” dramları, E.L.Voyniçin “Ovod”, O.Qonçarın “Bayraqdarlar” romanları, Əlişir Nəvai, Aleksandr Puşkin, Mixail Lermontov, Taras Şevçenko, Ş.Petöfi, A.Mitskeviç, A.Sereteli və başqalarının əsərləri məhz Nigar xanım Rəfibəylinin tərcüməsində Azərbaycan oxucularına təqdim olunub.
Nigar Rəfibəyli 1981-ci il iyulun 9-da Bakı şəhərində vəfat edib və II Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
- 12:07 "Qaranlıqdan işığa" adlı tədbir keçirilib
- 11:46 Azərbaycan Filippində beynəlxalq mədəniyyət festivalında təmsil olunub
- 11:41 “Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində sərgi-tədbir keçirilib
- 11:37 Şair Aynur Qafarlı ilə görüş keçirilib
- 10:32 Bu gün Əməkdar incəsənət xadimi İslam Səfərlinin anadan olmasının 102 ili tamam olur
- 09:48 Əlaqələndirmə Qərargahının növbəti iclası Xankəndi şəhərində keçirilib
- 09:21 Bakıda sərgi sahəsinin peşəkarları üçün növbəti intensiv praktiki seminar təşkil olunacaq
- 09:20 “Yeni kitablarla tanış olaq” adlı icmal keçirilib
- 16:35 Azərbaycanlı opera sənətçisi Avropa səhnələrində
- 15:02 “Əhməd Cavadın həyatı və ədəbi fəaliyyətinin Gəncə dönəmi” kitabı türk dilində nəşr olunub
- 14:33 Əziz Mirəhmədova həsr olunan biblioqrafik icmal və virtual kitab sərgisi hazırlanıb
- 14:30 “Kapitan Şahid Həbibullayev” kitabı nəşr olunub
- 12:30 Bu gün Xalq artisti Elza İbrahimovanın anım günüdür
- 11:12 Milli Kitabxanada “Əməkdar elm xadimi Əziz Mirəhmədov – 105” adlı sərgi açılıb
- 10:21 Fikrət Əmirovun “Min bir gecə” baleti ilk dəfə Oman səhnəsində nümayiş olunub
- 09:56 Bu gün Xalq artisti Möhsün Sənaninin anım günüdür
- 09:26 “Sehrbazlar dərəsi” tamaşasının premyerası olacaq
- 17:21 Azərbaycan Vətən müharibəsində Şanlı Qələbəsinin 5-ci ildönümünə həsr olunmuş Milli Bəstəkarlıq Müsabiqəsi
- 16:09 “Killerdən teleqram” monotamaşası yenidən səhnədə
- 14:56 "Siz eşq dediniz, biz Vətən dedik" adlı tədbir keçirilib
- 12:33 A.Məlikov adına 11 nömrəli Onbirillik Musiqi Məktəbində konsert keçirilib
- 12:29 Yaponiyada Qara Qarayevin yaradıcılığına həsr edilmiş konsert olub
- 12:19 Baş İdarənin Heydər Əliyev Mərkəzlərinə ekskursiyalar davam edir
- 09:36 Dahi özbək şairi Əlişir Nəvainin abidəsi ziyarət edilib
- 09:21 Parisdə Azərbaycan bəstəkarlarının musiqisindən ibarət konsert olub
- 16:19 “Qəhrəmanlar unudulmur” adlı dəyirmi masa keçirilib
- 15:12 Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Gülhüseyn Kazımlının 75 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbir keçirilib
- 15:07 Astanada Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun II Şura toplantısı keçirilib
- 14:52 Sözün sehrini yaşadan ustad – Firudin Ağazadənin 75 illik yubileyi qeyd olunub
- 14:35 “Heydər Əliyev və Azərbaycan mədəniyyəti” adlı səyyar sərgilərin keçirilməsinə başlanılıb
- 12:37 Niyazi adına 22 nömrəli Uşaq Musiqi Məktəbinin uğuru
- 11:44 Səsi ilə könüllərdə iz qoyan sənətkar - Şövkət Ələkbərova
- 09:59 Xalq artisti Tofiq Tağızadənin doğum günüdür
- 09:23 Adil Kərimli Astanada "Daşa yazılmış tarix" kitabının təqdimatında çıxış edib
- 09:17 Azərbaycanlı yazıçının “Abaddon” romanının Qahirədə təqdimatı olub
- 09:15 Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun mədəni irsi və tarixi-mədəni abidələri ilə bağlı fotolayihə həyata keçirilir
- 17:08 Vətən müharibəsi şəhidi Emin Süleymanovun xatirəsinə həsr olunmuş tədbir keçirilib
- 15:42 Q.Qarayevin anadan olmasının 107 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii tədbir keçirilib
- 14:42 Gənclər Kitabxanasında yazıçı Xanım Aydının kitablarının təqdimatı olub
- 12:04 Qara Qarayevə həsr olunan elmi-praktik konfrans keçirilib
- 11:05 Türkiyə telekanalında Qərbi Azərbaycan həqiqətlərinə dair sənədli film nümayiş etdiriləcək
- 09:53 Xalq artisti Ağaxan Abdullayevin doğum günüdür
- 09:49 Xalq artisti Firəngiz Şərifovanın doğum günüdür
- 09:14 Azərbaycan dəyərlərini əks etdirən “Üç Çizgi" jurnalı Türkiyədə yenidən işıq üzü görüb
- 09:11 Qara Qarayevin ev-muzeyində dahi bəstəkarın 107 illiyi qeyd olunub
- 16:51 Mədəniyyət və incəsənət xadimləri dahi bəstəkar Qara Qarayevin xatirəsini anıblar
- 16:15 Baş İdarənin Heydər Əliyev Mərkəzlərinə ekskursiyalar davam edir
- 16:09 Albaniyada “İRS” jurnalının növbəti sayı çapdan çıxıb
- 14:27 Xalq artisti Polad Bülbüloğlunun 80 illiyinə həsr olunan təntənəli gecə keçirilib
- 12:42 Dirijor və skripka ifaçısı Dmitri Sitkovetski Bakı Musiqi Akademiyasının tələbələrinə ustad dərsləri keçib
- 10:50 “Avroviziya-2025” müsabiqəsində Azərbaycanı təmsil edəcək iştirakçı bəlli olub
- 10:16 Xalq yazıçısı Rüstəm İbrahimbəyovun doğum günüdür
- 10:02 Görkəmli Azərbaycan bəstəkarı və pedaqoqu Qara Qarayevin doğum günüdür
- 09:23 Xalq artisti Əlibaba Məmmədovun anadan olmasının 95 ili tamam olur
- 09:20 “Şərikli çörək” filmi nümayiş olunub
- 17:13 Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyində Britaniya incəsənətinə dair yeni layihə həyata keçirilir
- 16:06 Düyməcik tamaşasının oxunuş məşqlərinə başlanılıb
- 14:58 Azərbaycanın xalq nağılları “Masal Masal Türkiyə” mobil tətbiqinə daxil ediləcək
- 14:54 Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi ilə Özbəkistan Milli Musiqi Sənəti İnstitutu arasında Memorandum imzalanıb
- 12:21 Milli Kitabxanada “Xalq artisti Polad Bülbüloğlu” adlı sərgi istifadəçilərə təqdim olunub