
Bakı gözəl memarlığı – tarixi binaların möhtəşəmliyi ilə həmişə məşhur olub. Gəzinti vaxtı seyr etdiyimiz bu gözəl binaların hər birinin öz tarixi, orada yaşayan insanların öz hekayələri var. XX əsrin əvvəllərinin - sürətlə inkişaf edən neft Bakısının ən gözəl tikilisi, bu gün isə insanları səadətə qovuşduran ”Səadət sarayı”. Bakının mərkəzində qərar tutan bu möhtəşəm bina bəlkə də ona görə belə heyrətamizdir ki, o, xoşbəxt cütlüyün bir-birinə olan sonsuz sevgisindən yaranıb.
Murtuza Muxtarov və Əhməd Cavad küçələrinin kəsişməsində yerləşən Səadət sarayı həm də Muxtarovun evi kimi tanınıb. Binanın inşası – Bakı milyonçusu Murtuza Muxtarov və onun həyat yoldaşı Yelizavetanın gözəl sevgi hekayəsini yada salır.
Murtuza Muxtarov Əmircan qəsəbəsində fəhlə ailəsində dünyaya göz açıb. Onun babası və atası araba ilə mədənlərdən neft daşıyar və bunun müqabilində onlara verilən pulla ailəni saxlayardılar. Bu cür çətinlikdən qurtarmağa can atan Murtuza 15 yaşında-1870-ci ildə mədəndə işə düzəlib. Tənbəllik etməyən, öhdəsinə düşən bütün işləri görən Murtuza mədəndə hər bir avadanlıqla da yaxından maraqlanıb.
Murtuza Muxtarovun çalışqanlığı diqqətdən yayınmayıb. Ona dəzgah və maşınları etibar edərək, usta vəzifəsinə keçirdiblər. İşinin öhdəsindən yaxşı gəldiyi üçün tezliklə onu bütün avadanlıq üzərinə nəzarətçi qoyublar. 1890-cı ildə isə Murtuza öz qazma kontorunu yaradıb. Beş ildən sonra o, öz qazma sisteminə patent alıb və bu sistem “neft” aləmində “Muxtarov” sistemi kimi tanınıb. Daha sonra avadanlıq istehsalı zavodu, onun ardınca fəhlələr üçün ayrıca ev tikdirən Muxtarov bütöv mədənləri və sahələri almağa başlayıb və beləliklə də varlanıb.
Murtuza Muxtarov Vladiqafqaza işgüzar səfərlərinin birində osetin generalı Tuqanov və onun ailəsi ilə tanış olub. Generalın ortancıl qızının gözəlliyinə və kübar davranışına valeh olan Murtuza onunla ailə qurmaq qərarına gəlib. Əvvəlcə Tuqanovlar öz qızlarını “rəiyyətə” vermək istəməyiblər, lakin həmin vaxta qədər Murtuza Muxtarov kifayət qədər məşhurlaşaraq, yüksək dairəyə daxil olub.
Təzəcə toyu olan cütlük Avropa səyahətinə çıxıb. Venesiyanın möhtəşəm memarlığına valeh olan Murtuza Muxtarov qayıdandan sonra sevimli arvadına saray tikdirməyi qərara alıb. Memar İosif Ploşko (İsmailiyyə binasının layihə müəllifi) tərəfindən layihələşdirilən saray cəmi bir ilə (1911-1912-ci il) tikilib. Qotika üslubunda tikilən bina öz kompozisiya həlli ilə seçilib.
Ölkənin ictimai həyatında fəal olan gənc Yelizaveta “Nicat” cəmiyyətində işləyib. Uşaqlar üçün xəstəxana yaradılmasında iştirak edib.Yelizaveta həm də, Müsəlman Qadınları Xeyriyyə Cəmiyyətinə rəhbərlik edib. Onun öz övladı olmasa da, malikanəsində yetim qızlar üçün pansion açaraq bir ana kimi onların qayğısına qalıb.
Sarayın xoşbəxt həyatı qəfildən pozulub. Bolşeviklərin hakimiyyətə gəlişi ilə mülk sahiblərinin əlindən alınıb. Muxtarovların ailəsi və qohumları Gürcüstana gedib. Murtuza özü isə süvari dəstəni cəsarətlə qarşılayaraq, onları güllələyir, sonuncu gülləni isə özünə vurub. Nəticədə bina XI ordunun qərargahına çevrilib. Bakıda qalaraq həyatında təhlükələr artan xanımı isə Türkiyəyə gedərək, 1950-ci ilə qədər orada yaşayır.
Bolşevik işğalından sonra binada Əli Bayramov adına Qadınlar Klubu yerləşdirilib. Sonra orada Şirvanşahlar muzeyi yaradılıb. Daha sonra bura nikah sarayı olub. Əsaslı təmir və yenidənqurmadan sonra Səadət sarayı 2012-ci ildə istifadəyə verilib.
Saray Naxçıvandan olan, Bakıda yaxşı inşaatçı kimi tanınan Qasımov qardaşları tərəfindən tikilib. Onlar üç qardaş olub: Hacı, Əli və İmran. Kiçik qardaş İmran tikilməkdə olan binanın eyvanında əsgər heykəlini yerləşdirərkən yerə yıxılıb və ölüb. Bir neçə il sonra Hacı dünyaya gələn nəvəsinə qardaşının adını qoyub. Bu, gələcəyin məşhur yazıçısı, “Uzaq sahillərdə” romanının müəllifi İmran Qasımov olub.
İlkin layihəyə görə, Muxtarovun evi yaxınlıqda yerləşən Aleksandr Nevski kilsəsindən hündür olmalı idi. Lakin hökumət orqanları buna yol verə bilməzdi. Çünki kilsə şəhərin ən görməli yeri olub. Bir bina belə ondan hündür olmamalı idi.
1924-cü ildə Klara Setkin Əli Bayramov adına Qadınlar Klubuna gedib və Azərbaycan qadınlarının zəhmətsevərliyinə heyran qalıb. Sonralar o, “Qafqaz od içində” kitabında yazıb: “Müsəlman qadınlarında yüzilliklər ərzində həyatın kütləşdirici şəraitinə baxmayaraq, insanlıq ləyaqəti şüuru və insan hüquqlarını əldə etmək səyi oyanıb. Müsəlman qadınların klubu bu cəhətdən, böyük vəzirin qızının dəbli Avropa kostyumuna və ya bir neçə zəngin müsəlman qızın Parisdə, Londonda və ya Berlində təhsil almasına baxmayaraq, güclü və inandırıcı sübut kimi çıxış edib”.Bina Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli qərarı ilə ölkə əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi kimi qorunur.
Murtuza Muxtarovun tikdirdiyi gözəl “Səadət sarayı” 100 il sonra da öz missiyasını yerinə yetirməkdə davam edir. Hazırda əsaslı şəkildə təmir olunan, Dövlət Nigah Qeydiyyatı İdarəsinin yerləşdiyi bu bina, sanki içəri qədəm qoyan hər kəsə əsl sahiblərinin xoşbəxt ailə qurmaq baxımından xeyir-duasını verir.



- 17:03 Mədəniyyət, Elm və Təhsil nazirliklərinin birgə işçi qrupunun növbəti görüşü keçirilib
- 15:21 Saz ixtisası üzrə ustad dərsi
- 14:19 Gənclər Kitabxanasında Müstəqilliyin Bərpası Günü ilə əlaqədar silsilə materiallar hazırlanıb
- 09:04 Vaşinqtonda Azərbaycan kəlağayılarına həsr olunmuş tədbir keçirilib
- 08:57 Yazıçı-dramaturq Əli Əmirlinin növbəti kitabı “Cənnət qapıları”
- 17:03 “Heydər Əliyevin müstəqillik strategiyası və suveren Azərbaycan diplomatiyası” mövzusunda konfrans keçirilib
- 15:42 “Cadenza” orkestrinin növbəti konsert proqramı Xəyyam Mirzəzadənin 90 illiyinə həsr olunacaq
- 11:16 Türkmənistan Mədəniyyəti Günləri Gəncədə konsert proqramı ilə başa çatıb
- 10:10 Georgi Şaroyev adına 35 nömrəli Onbirillik Musiqi Məktəbinin növbəti uğuru
- 10:06 “Daha yaxşı gələcəyin vədi” – Bakıda Meksika muzeyinin sərgisi açılıb
- 09:16 Dənizkənarı Milli Parkda Türkmənistanın mətbəx mədəniyyətinin təqdimatı olub
- 16:22 “Konstitusiya və Suverenlik: Dövlətçiliyimizin təməl dəyərləri” mövzusunda dəyirmi masa keçirilib
- 16:16 “Misralarda yaşayan ömür” adlı tədbir keçirilib
- 15:08 “Müstəqilliyimiz bizim ən böyük sərvətimizdir” adlı tədbir keçirilib
- 12:19 Xanəndəlik ixtisası üzrə ustad dərsi
- 12:00 Milli Kitabxanada “İctimai xadim Fazil Mustafa – 60” adlı ənənəvi kitab sərgisi açılıb
- 10:52 Ustad tarzən, Xalq artisti Ramiz Quliyev vəfat edib
- 09:17 Moskvada Üzeyir Hacıbəylinin 140 illik yubileyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfrans keçiriləcək
- 16:52 Azərbaycan Milli Kitabxanasında “Türkmənistan ədəbiyyatı guşəsi”nin açılışı olub
- 15:55 Şanlı Zəfərin beşinci ildönümü münasibətilə tədbir keçirilib
- 14:17 Violonçel ixtisası üzrə ustad dərsi
- 11:24 Türkmənistan Mədəniyyəti Günləri möhtəşəm konsert proqramı ilə açılıb
- 10:22 Balaban ixtisası üzrə ustad dərsi
- 10:11 Türkmənistan Mədəniyyəti Günləri çərçivəsində "Türkmən milli irsinin dayağı - Arxadağ" adlı sərgi açılıb
- 09:45 Azərbaycanın mədəni irsi Sofiyada təqdim edilib
- 09:14 Violin ixtisası üzrə ustad dərsi
- 09:12 Paytaxt 20-ci “Baku Jazz Festival”ına hazırlaşır
- 16:56 Fortepiano ixtisası üzrə ustad dərsi
- 15:29 Mədəniyyət Nazirliyində Türkmənistan nümayəndə heyəti ilə görüş keçirilib
- 14:25 Kamança ixtisası üzrə ustad dərsi
- 14:12 Gənc Tamaşaçılar Teatrında tanınmış yazıçı İlqar Fəhminin 50 illik yubileyi qeyd olunub
- 11:58 Daşkənddə Özbəkistan və Azərbaycanın ədəbi əlaqələrindən bəhs edən beynəlxalq konfrans təşkil olunub
- 11:23 Mədəniyyət naziri Adil Kərimli Xızıda vətəndaşları qəbul edəcək
- 09:57 Gələn il Bakıda “2-ci Uşaq Teatrı Festivalı” keçiriləcək
- 09:54 Türkmənistan Mədəniyyəti Günləri münasibətilə qardaş ölkənin nümayəndə heyəti Azərbaycana səfərə gəlib
- 09:15 Kopenhagendə Azərbaycanın Zəfər Günü və Üzeyir Hacıbəylinin 140 illiyi qeyd olunub
- 16:50 Üzeyir Hacıbəylinin 140 illik yubileyi münasibətilə silsilə ustad dərslərinə başlanılıb
- 16:31 H.Abbasov adına Mədəniyyət Mərkəzində “Arşın mal alan” operettasının premyerası baş tutub
- 16:20 “Müasir kontekstdə muzey işi: muzeydə kommunikasiya və ziyarətçi xidməti” adlı treninq keçirilib
- 15:42 Mərdəkan Mədəniyyət Sarayında sərgi keçirilib
- 15:00 Azərbaycan tarixinə həsr olunmuş yeni filmin çəkilişlərinə başlanılıb
- 12:30 Milli Kitabxanada “Əməkdar incəsənət xadimi Həmid Abbas - 90” adlı kitab sərgisi açılıb
- 11:01 Azərbaycanda Türkmənistan Mədəniyyəti Günləri keçiriləcək
- 09:53 Bu gün görkəmli alim Aida İmanquliyevanın anadan olmasının 86 ili tamam olur
- 16:34 Xalq artisti Əminə Yusifqızı vəfat edib
- 15:45 “Heydər Əliyev və Azərbaycanda idman siyasəti” mövzusunda dəyirmi masa keçirilib
- 14:56 Xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş bədii qiraət müsabiqəsinin seçim mərhələsi keçirilib
- 14:49 Əməkdar rəssam, professor Arif Ələsgərovun “Köhnə bakılı: həsrət və duyğular” adlı fərdi sərgisi açılıb
- 12:17 TÜRKSOY-la əməkdaşlıq məsələləri müzakirə olunub
- 12:16 Mədəniyyət naziri Adil Kərimli Naxçıvanda vətəndaşları qəbul edəcək
- 11:08 “Xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadə 100” elektron məlumat bazası yaradılıb
- 09:22 Nyu-Yorkda Üzeyir Hacıbəylinin 140 illiyinə həsr edilmiş konsert
- 09:04 Akademik Opera və Balet Teatrının orkestri Omanda çıxış edəcək
- 17:16 Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyi 2025-ci il üzrə “Dövlət dəstəyi ilə istehsal ediləcək film layihələri müsabiqəsi”nin qaliblərini elan etdi
- 15:46 Əmmanda “Əsrlərin sədası: Azərbaycan musiqi alətləri” adlı sərgi açılıb
- 14:07 “Şükriyyə” tamaşası Gürcüstanda nümayiş olunacaq
- 10:09 Musiqi, incəsənət, bədii sənətkarlıq, rəssamlıq, muğam və aşıq məktəb və mərkəzlərinə müəllimlərin işə qəbulu üzrə xüsusi müsabiqə davam edir
- 09:59 “Heydər Əliyev və Azərbaycan” layihəsi çərçivəsində açıq dərs keçirilib
- 09:55 Ustad dərsləri keçiriləcək
- 16:56 Milli Konservatoriyada Mənsum İbrahimovun 65 illik yubileyi qeyd edilib